Struktury charakteru a wzorce zatrzymania

Jak już wiadomo, Alexander Lowen zwrócił uwagę na rozwojową kolejność charakterologicznych wzorców reagowania: schizoidalny -oralny-psychopatyczny-masochistyczny-sztywny.

Spojrzał również na owe struktury charakteru w kategoriach wzorców zatrzymania:

- trzymanie się w całości, by zapobiec fragmentaryzacji (holding together) – charakter schizoidalny,

- przytrzymywanie, trzymanie się kogoś, czegoś, by zapobiec porzuceniu (holding on) – charakter oralny,

- stawianie oporu, by zapobiec zależności (holding up) – charakter psychopatyczny,

- powstrzymywanie, np. emocji, by zapobiec poniżeniu i wstydowi – (holding in) – charakter masochistyczny,

- skrytość, powściągliwość, by zapobiec poddaniu się – (holding back) – charakter sztywny.

Boadella dodaje tutaj trzy typy charakterów:

- postawa paranoiczna (holding off) – trzymanie na dystans, by zapobiec inwazji,

- postawa histeryczna (holding out) – wychodzenie ku innym w obronie przed brakiem kontaktu,

- postawa bierno-kobieca (holding forward) – okazywanie życzliwości i gotowości do
współdziałania, co ma być obroną przed atakiem.

Typ charakteru	Podstawowe prawa jednostki związane z daną strukturą charakteru	Potrzeby/cechy jednostki (obszary najbardziej zaburzone)
SCHIZOIDALNY	Prawo do istnienia	Podwyższona wrażliwość, marzenia na jawie , wyobraźnia
ORALNY	Prawo do posiadania potrzeb	Poczucie (dobrego) smaku, zmysłowość, docenianie przyjemności jedzenia
PSYCHOPATYCZNY	Prawo do wolności	Siła woli, zdecydowanie, zadaniowość
MASOCHISTYCZNY	Prawo do niezależności	Zdolność do wchłaniania i wydalania oraz ześrodkowania
SZTYWNY	Prawo do pragnienia	Zdolność do spontanicznego reagowania

Opracowanie własne na podstawie Boadella (1991)

Według Reicha celem terapii nie jest zupełne zlikwidowanie wzorców zatrzymania i pozbawienie w ten sposób jednostki obrony, a jedynie nauczenie dokonywania wyboru, kiedy jednostka chce się bronić i w jaki sposób to uczyni. Ani chroniczna nadobronność*, ani bezbronność** nie są odpowiednią postawą. Zdrową funkcją ego jest jego zdolność czasowego opancerzania się.

*Nadobronność - utracenie kontaktu z przyjemnościami dzieciństwa
**Bezbronność - dziecięca nadmierna podatność na zranienie i brak wystarczająco silnego ego