Przejawy dziecięcej woli pojawiają się wraz z umiejętnością poruszania się w wyprostowanej pozycji i prostymi umiejętnościami językowymi. Może dojść tu do konfliktu woli – konfliktu pomiędzy pragnieniami dziecka a oczekiwaniami rodziców.
Jednostka masochistyczna, której wola została dosłownie zmiażdżona, spycha do nieświadomości swoją wściekłość i podejmuje decyzję: Nie będę się złościł, wezmę odwet.
Odwet ten jest jednak niemożliwy, gdy jest się dużo słabszym od złego obiektu. Pozostaje pokonanie go w jedyny dostępny sposób – poprzez odnajdywanie radości we własnej porażce i zaprezentowanie tej postawy otoczeniu.
Według Johnsona do powstania reakcji masochistycznej konieczne jest świadome poczucie integralności self. Mówiąc inaczej, jednostka musi mieć dobrze rozwiniętą tożsamość własnego self. Na tej podstawie Johnson uważa, że pełne przystosowanie masochistyczne prawdopodobnie nie nastąpi, dopóki nie zostanie przekroczona bariera dwóch lat (kiedy to dziecko zaczyna demonstrować samopoznanie i bardziej złożone umiejętności poznawcze).
Trening czystości jest sytuacją, kiedy potrzeby i pragnienia dziecka powinny zostać włączone w wymagania rodziców i społeczeństwa. Zagrożeniem jest tutaj rozbieżność pragnień dziecka i oczekiwań rodziców, która rodzi u dziecka lęk i wstyd. Zbyt wcześnie podjęty trening czystości sprawia, iż dziecko stara się mieć kontrolę nad czynnościami fizjologicznymi, mimo że rozwojowo nie jest jeszcze do tego zdolne.
Johnson podkreśla: nie twierdzę, iż masochizm jest rezultatem niewłaściwego treningu czystości. Stanowi on jednak unikalną ilustrację treningu socjalizacji, który może wywołać zachowanie rodziców prowadzące do wykształcenia się u dziecka masochistycznej adaptacji.
Na podstawie modelu Fairbairna można wyróżnić cztery prototypy relacji self – obiekt:
I. „LĘK, WINA, STRACH”- samoniszczące zachowania podtrzymują kontakt z oryginalnym kontrolującym obiektem. Krótko mówiąc, jednostka podejmuje wobec siebie działania, które wcześniej ktoś wobec niej podejmował. Służą temu poniższe strategie:
- jednostka projektuje aspekty zinternalizowanego złego obiektu na otoczenie
- poprzez projekcyjną identyfikację wywołuje negatywne zachowanie ze strony obiektu
- dobiera sobie osoby, które przejawiają cechy podobne do złego obiektu
II. „ROSZCZENIOWOŚĆ – UZALEŻNIENIE” – pozwala na osiągnięcie stanu uzależnienia, podtrzymującego skrycie nadzieję i dumę. Owa duma bierze się z faktu, iż jednostka jest w stanie przetrwać porażkę, wytrzymać ból i w ten (jedyny dostępny) sposób pokazać niezależne self. Jak pisze Johnson zachowanie masochistyczne jest indywidualną utrwaloną strategią radzenia sobie ze zinternalizowanym negatywnym obiektem i utrzymywania roszczeń własnej woli.
III. „OPÓR – BUNT” –jednostka wyraża bunt w jedynie dostępny jej sposób, czyli poprzez samoniszczenie się. Poprzez wyolbrzymienie własnej porażki zyskuje możliwość samoekspresji i jednocześnie okazania oporu wobec siły ograniczającego ją obiektu.
W masochistycznym charakterze samonękanie się, niszczenie i złe traktowanie jest sposobem utrzymania kontaktu z oryginalnym obiektem (prototyp I), reprezentuje osiągniętą integralność self (prototyp II) i jednocześnie wyraża opór i bunt przeciwko siłom, które wywołują to cierpienie (prototyp III).
IV. „ZŁE TRAKTOWANIE” – jednostka traktuje innych w taki sposób, w jaki sama wcześniej była traktowana (np. rodzice traktujący dziecko w taki sposób, w jaki sami byli w dzieciństwie traktowani). Masochistyczna niebezpośrednia wrogość, upór i pasywność mogą wzbudzać w innych poczucie winy i poczucie odpowiedzialności.
Samoniszczące zachowania mogą reprezentować JEDNOCZEŚNIE wszystkie cztery prototypy, bo:
- podtrzymują związek ze złym obiektem i towarzyszącymi mu aspektami własnej tożsamości
- przyjęcie kary i bólu wyraża fakt posiadania własnej woli
- pokazywanie własnej porażki jest jedynym dostępnym narzędziem buntu i samoekspresji
- narzucany sobie ból można skierować przeciwko sprawcy tego bólu.
Jednostkę masochistyczną charakteryzuje brak przyjemnych doświadczeń, gdyż przyjemność staje się zagrożeniem i wywołuje poczucie winy. W zależności od głębokości zranienia złośliwa nienawiść będzie nieświadoma i ukryta (style charakteru) lub przejawiająca się w bezpośrednim zachowaniu i odczuwana przez otoczenie (borderline).
U jednostki masochistycznej charakterystyczne są zachowania samoniszczące, które, nawet jeśli są w zasadzie pasywne, maja u innych wywoływać irytację, rozdrażnienie czy tez przemoc, które tylko prowokują ją do dalszego samoniszczenia.
Perwersyjna przyjemność (satysfakcja) czerpana z narzucania sobie kary wynika z faktu, iż samoniszczące zachowania są jedyną dostępną formą samoekspresji, oporu i buntu.
Jednostka masochistyczna, której wola została dosłownie zmiażdżona, spycha do nieświadomości swoją wściekłość i podejmuje decyzję: Nie będę się złościł, wezmę odwet.
Odwet ten jest jednak niemożliwy, gdy jest się dużo słabszym od złego obiektu. Pozostaje pokonanie go w jedyny dostępny sposób – poprzez odnajdywanie radości we własnej porażce i zaprezentowanie tej postawy otoczeniu.
Według Johnsona do powstania reakcji masochistycznej konieczne jest świadome poczucie integralności self. Mówiąc inaczej, jednostka musi mieć dobrze rozwiniętą tożsamość własnego self. Na tej podstawie Johnson uważa, że pełne przystosowanie masochistyczne prawdopodobnie nie nastąpi, dopóki nie zostanie przekroczona bariera dwóch lat (kiedy to dziecko zaczyna demonstrować samopoznanie i bardziej złożone umiejętności poznawcze).
Trening czystości jest sytuacją, kiedy potrzeby i pragnienia dziecka powinny zostać włączone w wymagania rodziców i społeczeństwa. Zagrożeniem jest tutaj rozbieżność pragnień dziecka i oczekiwań rodziców, która rodzi u dziecka lęk i wstyd. Zbyt wcześnie podjęty trening czystości sprawia, iż dziecko stara się mieć kontrolę nad czynnościami fizjologicznymi, mimo że rozwojowo nie jest jeszcze do tego zdolne.
Johnson podkreśla: nie twierdzę, iż masochizm jest rezultatem niewłaściwego treningu czystości. Stanowi on jednak unikalną ilustrację treningu socjalizacji, który może wywołać zachowanie rodziców prowadzące do wykształcenia się u dziecka masochistycznej adaptacji.
Na podstawie modelu Fairbairna można wyróżnić cztery prototypy relacji self – obiekt:
I. „LĘK, WINA, STRACH”- samoniszczące zachowania podtrzymują kontakt z oryginalnym kontrolującym obiektem. Krótko mówiąc, jednostka podejmuje wobec siebie działania, które wcześniej ktoś wobec niej podejmował. Służą temu poniższe strategie:
- jednostka projektuje aspekty zinternalizowanego złego obiektu na otoczenie
- poprzez projekcyjną identyfikację wywołuje negatywne zachowanie ze strony obiektu
- dobiera sobie osoby, które przejawiają cechy podobne do złego obiektu
II. „ROSZCZENIOWOŚĆ – UZALEŻNIENIE” – pozwala na osiągnięcie stanu uzależnienia, podtrzymującego skrycie nadzieję i dumę. Owa duma bierze się z faktu, iż jednostka jest w stanie przetrwać porażkę, wytrzymać ból i w ten (jedyny dostępny) sposób pokazać niezależne self. Jak pisze Johnson zachowanie masochistyczne jest indywidualną utrwaloną strategią radzenia sobie ze zinternalizowanym negatywnym obiektem i utrzymywania roszczeń własnej woli.
III. „OPÓR – BUNT” –jednostka wyraża bunt w jedynie dostępny jej sposób, czyli poprzez samoniszczenie się. Poprzez wyolbrzymienie własnej porażki zyskuje możliwość samoekspresji i jednocześnie okazania oporu wobec siły ograniczającego ją obiektu.
W masochistycznym charakterze samonękanie się, niszczenie i złe traktowanie jest sposobem utrzymania kontaktu z oryginalnym obiektem (prototyp I), reprezentuje osiągniętą integralność self (prototyp II) i jednocześnie wyraża opór i bunt przeciwko siłom, które wywołują to cierpienie (prototyp III).
IV. „ZŁE TRAKTOWANIE” – jednostka traktuje innych w taki sposób, w jaki sama wcześniej była traktowana (np. rodzice traktujący dziecko w taki sposób, w jaki sami byli w dzieciństwie traktowani). Masochistyczna niebezpośrednia wrogość, upór i pasywność mogą wzbudzać w innych poczucie winy i poczucie odpowiedzialności.
Samoniszczące zachowania mogą reprezentować JEDNOCZEŚNIE wszystkie cztery prototypy, bo:
- podtrzymują związek ze złym obiektem i towarzyszącymi mu aspektami własnej tożsamości
- przyjęcie kary i bólu wyraża fakt posiadania własnej woli
- pokazywanie własnej porażki jest jedynym dostępnym narzędziem buntu i samoekspresji
- narzucany sobie ból można skierować przeciwko sprawcy tego bólu.
Jednostkę masochistyczną charakteryzuje brak przyjemnych doświadczeń, gdyż przyjemność staje się zagrożeniem i wywołuje poczucie winy. W zależności od głębokości zranienia złośliwa nienawiść będzie nieświadoma i ukryta (style charakteru) lub przejawiająca się w bezpośrednim zachowaniu i odczuwana przez otoczenie (borderline).
U jednostki masochistycznej charakterystyczne są zachowania samoniszczące, które, nawet jeśli są w zasadzie pasywne, maja u innych wywoływać irytację, rozdrażnienie czy tez przemoc, które tylko prowokują ją do dalszego samoniszczenia.
Perwersyjna przyjemność (satysfakcja) czerpana z narzucania sobie kary wynika z faktu, iż samoniszczące zachowania są jedyną dostępną formą samoekspresji, oporu i buntu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz